جیرا چیست؟ | معرفی کامل نرم افزار Jira

حتی اگر در حوزه توسعه نرم‌افزار و مدیریت پروژه هم کار نکرده باشید، احتمالاً نام «جیرا» به گوشتان خورده است. در دنیای مدیریت پروژه، Jira به استاندارد جهانی تبدیل شده است.

جیرا یک نرم افزار مدیریت پروژه است که در دنیا حرف اول را می‌زند. از استارتاپ‌های کوچک تا غول‌های توسعه نرم افزار در سرتاسر دنیا، همه برای ساخت، تحویل و رشد محصولات‌ دیجیتال خود به این ابزار تکیه می‌کنند.

در این یادداشت سعی می‌کنیم همه جوانب جیرا از تاریخچه تا به‌کارگیری آن در چارچوب‌های مختلف رویکرد اجایل را تشریح کنیم؛ پس اصلاً این مطلب را از دست ندهید.

 جیرا چیست؟

جیرا، محصول شرکت استرالیایی Atlassian و یکی از پرطرفدارترین نرم افزارهای مدیریت پروژه و پایش و ردیابی ایشو / Issue Tracking است که توسط تیم‌های کوچک و بزرگ در همه جای جهان استفاده می‌شود. این ابزار به تیم‌ها امکان می‌دهد تا کارها، وظایف و پروژه‌ها را به‌صورت ساختاریافته مدیریت کنند و از پیشرفت پروژه‌ها در لحظه آگاه باشند.

جیرا در کنار کانفلوئنس، ترلو و بیت‌باکت یکی از محصولات مطرح و پراستفاده شرکت اطلسیان است. جیرا برای تیم‌هایی با ساختارهای مختلف - از تیم‌های توسعه نرم‌افزار و محصول دیجیتال گرفته تا تیم‌های مارکتینگ، پشتیبانی، منابع انسانی و مدیریت انواع پروژه‌های سازمانی - طراحی شده است.

نرم‌ افزار Jira با امکاناتی مانند بوردهای کانبان و اسکرام، گزارش‌گیری پیشرفته و مدیریت پروژه‌های چندتیمه، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا همزمان کارهای روزانه، پروژه‌های بلندمدت و اولویت‌ها را به‌طور مؤثر مدیریت کنند. 

کانسپت‌های کلیدی جیرا

برای کار مؤثر با برنامه جیرا، قبل از ورود به جزئیات ابزار، بهتر است با کانسپت‌های کلیدی آن آشنا شویم. این مفاهیم پایه‌ای، چارچوب درک ما از نحوه مدیریت کارها، پروژه‌ها و تیم‌ها در این نرم افزار را شکل می‌دهند و کمک می‌کنند از امکانات جیرا به بهترین شکل استفاده کنیم. در ادامه، چهار مفهوم اصلی که در هر پروژه‌ای در Jira با آن‌ها سروکار خواهید داشت را مرور می‌کنیم.

• ایشو / Issue

ایشو در جیرا یک آیتم کاری است که باید از ابتدا تا انتها آن را زیر نظر گرفت. در جیرا یک Issue می‌تواند هر چیزی باشد: تسک، باگ، اپیک، یوزراستوری یا نیازمندی‌ها؛ ایشو ممکن است در کانتکس‌های مختلف با عباراتی مانند تسک / Task، ریکوئست / Request، یا تیکت / Ticket نیز تعریف شود.

• پروژه / Project

یک پروژه در برنامه جیرا روشی برای گروه‌بندی ایشوهاست؛ این گروه‌بندی باید همراه با اطلاعات و کانتکسی باشد که آن ایشوها را به هم متصل می‌کند. در زمان استفاده از جیرا بهتر است برای هر محصول یک پروژه در نظر گرفته شود.

• بورد / Board

هر بورد در سامانه Jira یک نمود تصویری از ورک‌فلوی تیم در یک پروژه است. شما می‌توانید از بوردهای مختلف برای نمایش، مدیریت و گزارش‌دهی بر روی کاری که در یک پروژه در حال انجام است استفاده کنید. 

• ورک‌فلو / Workflow

ورک فلو نشان‌دهنده مسیر حرکت یک ایشو از ابتدا تا انتها در یک پروژه است. هر Workflow شامل «وضعیت‌ها/ Statuses» و «انتقال‌ها / Transitions» است. وضعیت‌ها مشخص می‌کنند که یک ایشو در چه مرحله‌ای قرار دارد (مثلاً To Do، In Progress، Done) و انتقال‌ها مسیر حرکت بین این وضعیت‌ها را تعریف می‌کنند.

تاریخچه جیرا

شرکت اطلسیان کار خود را در اوایل دهه ۲۰۰۰ به‌عنوان یک سرویس پشتیبانی فنی آغاز کرد. در آن زمان، بنیان‌گذاران شرکت برای حل مشکل درآمدزایی تصمیم گرفتند ابزار داخلی خود برای مدیریت درخواست‌های پشتیبانی را به دیگرسازمان‌ها هم بفروشند و این‌گونه بود که در سال ۲۰۰۲، اولین نسخه‌ی Jira متولد شد.

نام سامانه جیرا از کلمه ژاپنی Gojira به معنای «گودزیلا / Godzilla»، گرفته شده است. نام این برنامه، از نرم افزار Bugzilla که برنامه‌نویسان اطلسیان از آن برای «ردگیری باگ‌ها / Bug-Tracking» استفاده می‌کردند، الهام گرفته شده است.

اطلسیان سیستم جیرا را در ابتدا برای برنامه‌نویسان و تیم‌های توسعه نرم‌افزار توسعه داد، اما به‌مرور به ابزاری چندمنظوره تبدیل شد که تیم‌های محصول، مارکتینگ، IT و حتی منابع انسانی در سراسر جهان از آن برای سازمان‌دهی و مدیریت پروژه‌های خود استفاده می‌کنند.

20 فیچر برتر برنامه جیرا

جیرا ابزار قدرتمندی برای مدیریت پروژه و ردیابی کارها است که مجموعه‌ای از فیچرها و کارکردها را ارائه می‌دهد تا تیم‌ها بتوانند کارها، فرآیندها و پروژه‌ها را به‌صورت سازمان‌یافته برنامه‌ریزی، اجرا و پیگیری کنند. در ادامه، مهم‌ترین قابلیت‌ها و خدمات جیرا را مرور می‌کنیم. 

1. ردیابی ایشو و تسک

هر آیتم کاری در جیرا - از تسک و باگ گرفته تا استوری یا اپیک - می‌تواند با جزئیاتی مثل اولویت، مسئول، تاریخ سررسید، پیوست‌ها و کامنت‌ها مدیریت شود. این قابلیت کمک می‌کند تیم‌ها هیچ کار مهمی را از دست ندهند و همه چیز شفاف باشد.

2. ورک‌فلوهای سفارشی

حرکت هر ایشو از شروع تا پایان می‌تواند با وضعیت‌ها و انتقال‌های سفارشی تعریف شود و مراحل تکراری خودکارسازی شوند. این ویژگی باعث می‌شود فرآیندها سازمان‌یافته و تکرارپذیر باشند.

3. بوردهای اجایل (اسکرام و کانبان)

کارها به صورت تصویری روی بوردهای Scrum یا Kanban نمایش داده می‌شوند و پیشرفت آن‌ها به راحتی پیگیری می‌شود. تیم‌ها با یک نگاه می‌دانند چه کاری در حال انجام است و چه کاری در صف انتظار قرار دارد.

4. بک‌لاگ و اسپرینت‌ها

وظایف ابتدا در بک لاگ اولویت‌بندی می‌شوند و سپس در اسپرینت‌ها برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند. این رویکرد کمک می‌کند اهداف پروژه در بازه‌های کوتاه و قابل مدیریت تحقق یابند.

5. رودمپ‌ها (Roadmaps)

جیرا امکان برنامه‌ریزی پروژه‌ها در سطح کلان را فراهم می‌کند. تیم‌ها می‌توانند خطوط زمانی، وابستگی‌ها و برنامه‌های آینده را مشخص کنند تا همه اعضا و ذی‌نفعان تصویر واضحی از مسیر پروژه داشته باشند.

6. مدیریت پروژه و سازماندهی

ایشوهای مرتبط در یک پروژه گروه‌بندی می‌شوند، نقش‌ها تعیین و دسترسی‌ها تنظیم می‌شوند. کارها با استفاده از اپیک، یوزر استوری و ساب‌تسک ساختاردهی شده و تیم‌ها می‌توانند پروژه‌ها را به‌صورت منظم و قابل کنترل پیش ببرند.

7. گزارش‌دهی و تحلیل

داشبوردها و گزارش‌های آماده مانند نمودار برن‌داون / Burndown، نمودار سرعت / Velocity، گزارش اسپرینت و نمودار جریان تجمعی به تیم‌ها کمک می‌کنند عملکرد پروژه را بررسی و گلوگاه‌ها و پیشرفت‌ها را شناسایی کنند.

8. اتوماسیون

کارهای تکراری، اعلان‌ها و به‌روزرسانی فیلدها می‌توانند با قوانین قابل تنظیم خودکارسازی شوند. این قابلیت باعث می‌شود تیم‌ها زمان بیشتری برای کارهای ارزشمند داشته باشند.

9. ادغام و اپلیکیشن‌های بازار 

Jira می‌تواند به ابزارهایی مانند Confluence، Slack، GitHub و CI/CD متصل و با ده‌ها اپلیکیشن موجود در Atlassian Marketplace ادغام شود. 

10. دسترسی‌ها و امنیت

در برنامه جیرا می‌شود سطح دسترسی‌ها - مانند امکان مشاهده، ویرایش، کامنت یا انتقال - در پروژه‌ها و روی ایشوها را کنترل کرد.

11. فیلدها و صفحه‌های سفارشی

با جیرا می‌توانید هر فیلد و صفحه‌ای را دقیقا همان‌طور که تیم‌تان نیاز دارد بسازید و تنظیم کنید. از ثبت جزئیات خاص پروژه تا نمایش اطلاعات روی بورد و گزارش‌ها — همه چیز تحت کنترل شماست و ابزار مطابق سبک کاری شما شکل می‌گیرد.

12. مدیریت چند پروژه‌ای

برای سازمان‌هایی که چند پروژه را همزمان اجرا می‌کنند، جیرا امکان پیگیری پیشرفت کل پروژه‌ها و هم‌راستاسازی با اهداف سازمانی را فراهم می‌کند تا دیدی جامع و مدیریتی روی کل فعالیت‌ها داشته باشند.

13. قالب‌ها و تمپلیت‌ها

می‌توان تمپلیت‌های آماده برای پروژه‌ها، اسپرینت‌ها یا فرآیندهای تکراری ساخت و استفاده کرد. این ویژگی باعث می‌شود پروژه‌ها سریع‌تر شروع شوند و روند کاری استاندارد و قابل تکرار باشد.

14. گزارش‌گیری پیشرفته و نمودارهای سفارشی

علاوه بر داشبوردهای آماده، می‌توان گزارش‌های سفارشی با فیلترها و نمودارهای دلخواه ساخت تا عملکرد تیم و پروژه دقیق‌تر تحلیل شود و تصمیمات بهتر گرفته شود.

15. مدیریت ریسک و ایشوهای پیش‌بینی‌شده

با ثبت ریسک‌ها یا مشکلات احتمالی آینده، تیم‌ها می‌توانند پیش از وقوع مشکل، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند و از بروز بحران‌ها جلوگیری کنند.

16. قالب‌های ایمیل و اطلاع‌رسانی خودکار

ارسال ایمیل‌های استاندارد و خودکار هنگام تغییر وضعیت تسک یا پروژه، باعث می‌شود تیم و ذی‌نفعان همیشه همراه با جریان کار و تصمیمات باشند و هماهنگی بیشتری داشته باشند.

17. داشبورد و گزارش شخصی‌سازی شده

تیم‌ها می‌توانند داشبوردهای اختصاصی با ویجت‌ها و نمودارهای دلخواه بسازند تا اطلاعات مهم پروژه را به‌صورت یکجا مشاهده کنند. این قابلیت باعث می‌شود تصویر واضحی از پیشرفت، اولویت‌ها و گلوگاه‌ها در دسترس باشد.

18. نظارت بر کیفیت و KPI تیم

جیرا امکان ردیابی معیارهای کلیدی عملکرد / KPIs و کیفیت پروژه‌ها را فراهم می‌کند. تیم‌ها می‌توانند عملکرد خود را تحلیل کرده و نقاط ضعف را شناسایی کنند تا پروژه‌ها با استانداردهای بالاتر پیش بروند.

19. مشارکت و همکاری پیشرفته

اعضا می‌توانند همزمان روی تسک‌ها، کامنت‌ها و مستندات مرتبط با پروژه کار کنند. این قابلیت باعث می‌شود هماهنگی تیمی بهتر و کاهش تداخل‌ها حاصل شود و اعضا همیشه روی یک صفحه باشند.

20. مدیریت دانش و مستندات داخلی

تسک‌ها و پروژه‌ها می‌توانند به مستندات داخلی، ویکی‌ها یا Confluence لینک شوند. این ویژگی کمک می‌کند دانش تیم ثبت و در دسترس باشد و تجربه‌ها و راهکارهای گذشته برای تصمیم‌گیری‌های آینده قابل استفاده باشد.

فهرست فیچرها سیستم جیرا را می‌توان همینطور ادامه داد؛ جیرا با امکاناتی مثل اعلان‌ها و هشدارهای لحظه‌ای (Notifications & Alerts)، مدیریت وابستگی بین تسک‌ها و اپیک‌ها (Dependencies Management) و پایش زمان صرف‌شده روی هر تسک (Time Tracking & Estimation)، به تیم‌ها کمک می‌کند همیشه در جریان پیشرفت‌ها و تغییرات باشند، ترتیب انجام کارها و موانع احتمالی را ببینند و برنامه‌ریزی و تحلیل عملکرد پروژه‌ها را دقیق‌تر انجام دهند. این قابلیت‌ها باعث می‌شود تیم‌ها کنترل بیشتری روی پروژه داشته باشند و تصمیمات بهتری بگیرند.

پلاگین‌ های نرم‌ افزار Jira

در جیرا امکان استفاده از افزونه‌ها و اپلیکیشن‌های جانبی نیز ممکن است. این افزونه‌ها می‌توانند برای گزارش‌گیری پیشرفته، مدیریت زمان، تست نرم‌افزار، اتوماسیون بیشتر و ادغام با ابزارهای دیگر مورد استفاده قرار گیرند. بیشتر افزونه‌ها از طریق Atlassian Marketplace قابل دسترسی هستند و به تیم‌ها کمک می‌کنند تا نیازهای خاص پروژه و فرآیندهای داخلی خود را پوشش دهند.

جیرا مناسب چه تیم‌هایی است؟

با افزایش محبوبیت جیرا، اطلسیان رفته‌رفته این نرم افزار را برای تیم‌های متفاوت گسترش داد و حال علاوه‌بر تیم‌های توسعه نرم افزار، تیم‌های IT، کسب‌وکار و پورتفولیو نیز از آن استفاده می‌کنند. به استناد اطلسیان، جیرا در حال حاضر بیش از 300 هزار مشتری دارد.

• تیم‌های توسعه نرم افزار

ایده‌آل برای اسکرام، کانبان و تیم‌های هیبریدی اجایل

کمک به برنامه ریزی اسپرینت، مدیریت بک‌لاگ و ردگیری فرایند

پشتیبانی از ورک‌فلوهای CI/CD 

ادغام‌پذیری با بیت‌باکت و گیت‌هاب

• تیم‌های دواپس و IT

مدیریت رخدادها، درخواست‌های خدمات

ادغام‌پذیری با ابزارهای نظارتی مانند Opsgenie برای هشداردهی در زمان واقعی

اتوماسیون «پایپلاین‌های تحویل مستمر / Deployment Pipelines» با ابزارهایی مانند Jenkins

• تیم‌های مدیریت محصول

اولویت‌بندی فیچرها و ردگیری چرخه عمر توسعه

اتصال اپیک‌ها، یوزراستوری‌ها و نقشه راه محصول برای وضوح بهتر

ادغام‌پذیری با کانفلوئنس برای ثبت مستندات

• تیم‌های مدیریت کسب‌وکار

ردیابی پروژه‌ها و وظایف بین واحدهای مختلف سازمان

مدیریت جریان کار، تخصیص منابع و زمان‌بندی پروژه‌ها

تحلیل گزارش‌ها و شاخص‌های عملکرد برای تصمیم‌گیری بهتر

ادغام‌پذیری با ابزارهای BI و داشبوردهای مدیریتی برای دید شفاف‌تر روی عملکرد کسب‌وکار

جیرا مناسب شماست اگر:

• تیم شما از اصول اجایل پیروی می‌کند. 

• نیازمند تحلیل‌های قوی و گزارش‌های عمیق است. 

• پروژه شما پیچیده است و تیم‌های متعددی روی آن کار می‌کنند. 

• نیازمند شخصی‌سازی‌ها و ادغام‌پذیری‌های متعدد هستید. 

جیرا مناسب شما نیست اگر:

• پروژه‌ای ساده و کوچک دارید.

• برای تیمی غیرفنی به دنبال ابزاری سبک‌وزن هستید. 

• بودجه‌ای محدود دارید و به فیچرهای پیشرفته نیازی ندارید.

انواع پلن‌های قیمت‌گذاری

نرم افزار جیرا دارای چهار پلن پیش‌فرض است؛ به جز پلن رایگان، سه پلن دیگر برای تیم‌ها و پروژه‌هایی با اندازه‌ها و اهداف متفاوت طراحی شده‌اند. در جدول زیر می‌توانید به صورت خیلی مختصر با تفاوت امکانات و ویژگی‌های هر یک از چهار پلن جیرا بهتر آشنا شوید. تمامی پلن‌های جیرا از طریق نسخه موبایل این نرم افزار نیز برای iOS و اندروید در دسترس‌اند.

آخرین به‌روزرسانی قیمت‌های این جدول: 31 اکتبر 2025

چهار محصول مختلف جیرا

نرم افزار جیرا به جز چهار پلن متفاوت، دارای چهار نسخه مختلف است که هر کدام برای مخاطبان هدف متفاوتی طراحی شده‌اند و به همان نسبت دارای امکانات و کاربردهای متفاوت‌اند. در جدول زیر این چهار ورژن به صورت خلاصه با یکدیگر مقایسه شده‌اند.

کانبان در جیرا

روش کانبان در متدولوژی اجایل بر پایه تحویل مستمر خروجی‌های ارزشمند بنا شده است. در این روش کارها از طریق بورد کانبان که به ستون‌های مختلف تقسیم شده و هر یک مرحله‌ای از کار را نشان می‌دهند رصد می‌شود.

کانبان دارای سه ستون اصلی است: کارهای برنامه‌ریزی‌شده، کارهای در حال اجرا، کارهای انجام‌شده. جیرا دارای ابزارهایی است که به شما اجازه می‌دهند متد کانبان را به بهترین شکل ممکن پیاده کنید.

ابزارهای جیرا برای کانبان:

• محدودیت در WIP و کارهای در حال انجام

• ورک‌فلوی منعطف و امکان اتوماسیون

• کارت استوری، ستون و بورد کانبان

• گزارش‌دهی با نمودار «گردش تجمعی / Cumulative Flow»

کانبان در جیرا مناسب تیم‌هایی است که دارای جریان کاری یا ورک‌فلوی مستمری هستند؛ مانند تیم‌های دواپس و پشتیبانی IT، تیم‌هایی که کاهش گره‌ها و بهینه‌سازی حداکثری جریان کار برایشان اولویت دارد و تیم‌های غیر نرم افزاری مانند بازاریابی و منابع انسانی که نیازمند انعطاف‌پذیری در تعیین و ردگیری تسک‌ها هستند.

اسکرام در جیرا

در روش «اسکرام»، محصولات در بازه‌های زمانی محدود و تکرارپذیر توسعه پیدا می‌کنند. چارچوب اسکرام به طور کلی دارای چهار رویداد اصلی است که شامل برنامه‌ریزی اسپرینت / Sprint Planning، جلسات دیلی اسکرام / Daily Scrum، اسپرینت / Sprint و جلسه رترو / Sprint Retrospective می‌شود.

ابزارهای جیرا برای اسکرام:

• برنامه‌ریزی اسپرینت / Sprint Planning

• استوری پوینت / Story Point

• بورد اسکرام / Scrum Board 

• چارت Burndown

• گزارش Velocity

اسکرام در جیرا مناسب تیم‌های توسعه نرم افزاری که در بازه‌های زمانی کوتاه نیاز به انتشار فیچرها دارند، تیم‌هایی که بر روی پروژه‌های پیچیده کار می‌کنند و نیازمند توسعه به صورت تکرارشونده یا Iterative هستند و تیم‌هایی که نیازمند برنامه‌ریزی اسپرینت به شکلی سازمان‌یافته و مدیریت بک‌لاگ هستند.

مزایا و معایب نرم افزار جیرا

تا اینجا از فیچرها و ویژگی‌های مهم جیرا که آن را به نرم افزاری بسیار کاربردی و محبوب در بین انواع تیم‌ها برای مدیریت پروژه بدل کرده است صحبت کردیم؛ اما جیرا کاملاً بی‌نقص هم نیست. در این بخش علاوه بر مروری سریع بر مزایا می‌خواهیم با کمی تمرکز بیشتر به برخی ضعف‌ها و معایب آن نیز اشاره کنیم.

مزایا:

• ایده‌آل برای تیم‌های چابک: پشتیبانی کامل از Scrum، Kanban و توسعه Iterative

• انعطاف‌پذیر و قابل شخصی‌سازی: امکان تعریف Workflowها، فیلدها و نقش‌های اختصاصی

• تحلیل و گزارش‌دهی پیشرفته: داشبوردها، Burndown، Velocity و نمودارهای Cumulative Flow

• مقیاس‌پذیر: مناسب پروژه‌ها و سازمان‌های بزرگ با چندین تیم

• ادغام‌پذیری قوی: اتصال با ابزارهایی مثل Confluence، Bitbucket، Slack و GitHub

معایب و محدودیت‌ها:

• منحنی یادگیری تند: رابط کاربری پیچیده برای کاربران تازه‌کار و نیاز به آموزش اولیه و حمایت ادمین‌ها

• پیچیدگی برای پروژه‌های سبک‌وزن: ممکن است برای تیم‌های غیرنرم‌افزاری مثل HR، بازاریابی و مالی بیش از حد باشد؛ ابزارهایی مثل Trello یا Asana گزینه‌های ساده‌تری هستند

• هزینه بالا برای تیم‌های بزرگ: افزایش تعداد کاربران و دسترسی به فیچرهای پیشرفته نیازمند پلن‌های گران‌تر

• نیاز به مدیریت فعالانه: به‌روزرسانی Workflowها، اتوماسیون‌ها و نقش‌ها باید دائماً نظارت شود تا پروژه‌ها شفاف و سازمان‌یافته باقی بمانند.

جمع‌بندی

جیرا بدون هیچ شکی انتخابی ایده‌آل برای تیم‌های توسعه محصول دیجیتال و نرم افزار است؛ به‌ویژه آن دسته از تیم‌هایی که یکی از انواع متدهای ذهنیت اجایل را در تیم‌ها و پروژه‌های خود به کار می‌گیرند.

این ابزار بر پایه متدولوژی‌های چابک مانند اسکرام و کانبان ساخته شده و به تیم‌ها کمک می‌کند تا فرایندهای توسعه را بهینه‌سازی کرده و محصولات باکیفیتی را به کاربران ارائه دهند. 

قابلیت‌های مقیاس‌پذیری، ادغام‌پذیری بالا و انعطاف‌پذیری در شخصی‌سازی، آن را به یکی از بهترین گزینه‌ها برای سازمان‌هایی تبدیل کرده که به دنبال یک ابزار جامع برای مدیریت پروژه‌های پیچیده و همکاری تیمی مؤثر هستند.