logo image
Resilience

تاب آوری چیست؟ | چطور در دوران سخت، «تاب‌آور» باشیم؟

6 روز پیش
زمان مطالعه:
18 دقیقه

وقتی در زندگی اوضاع بر وفق مرادتان پیش نمی‌رود، اولین واکنش‌تان چیست؟ خودتان را زمین‌خورده و همه چیز را تمام‌شده می‌بینید؟ آیا با یک چالش انسانی واقعاً سخت مثل مرگ یک عزیز، یک بیماری دردناک یا از دست دادن شغل و سرمایه، در نقش یک قربانی فرو می‌روید؟

برای کنار آمدن با رنج این سختی‌ها، به راه‌های ناسالم و غیرمنطقی مثل الکل، مخدر، پرخوری و چیزهایی از این دست رو می‌آورید؟

اگر جوابتان مثبت است (که از صمیم قلب امیدواریم اینطور نباشد)، نگران نباشید، در این مطلب می‌خواهیم درباره چیزی حرف بزنیم که می‌تواند قدرت و انرژی تازه‌ای در اختیارتان بگذارد تا بتوانید از این مرحله دشوار زندگی خود گذر کنید. اینجا می‌خواهیم درباره «تاب آوری» حرف بزنیم؛ می‌خواهیم وارد این بحث بشویم که اصلاً تاب آوری چیست، چطور می‌شود تاب آور شد، چرا باید تاب آور شد و چرا الان بیشتر از هر زمان دیگری باید در مورد آن صحبت شود.

 

اجیلیتی مرکز آموزش تخصصی اجایل، مدیریت پروژه و مهارت‌های نرم است؛ با منابع حرفه‌ای ما، آموزش اسکرام را از پایه تا پیشرفته یاد بگیرید.

تاب آوری  چیست؟ 

در طول قرن 21، مفاهیم خیلی زیادی در حوزه توسعه و سلامت فردی و جمعی رایج و محبوب شده‌اند؛ مفهوم‌هایی مثل «مدیریت زمان»، «ذهن آگاهی» یا «تعادل کار و زندگی»؛ یکی از این مفاهیم که نیاز به شناخت بیشتری دارد، «تا‌ب‌آوری» است.

تاب آوری  برابر واژه Resilience در زبان انگلیسی است؛ این واژه انگلیسی در فرهنگ لغت به خاصيت كش‌سانی، بازگشت‌پذيری و ارتجاعی‌بودن معنی شده است. ريشه این کلمه از علم فيزيک گرفته شده و به معنی «جهيدن به عقب» است.

اول یک تعریف ساده از این مفهوم را مرور کنیم:
تاب آوری یا Resilience به ظرفیت هر فرد، گروه یا ساختاری اشاره دارد که در مقاومت برابر بحران‌ها و سازگاری با تغییرات و شرایط ناپایدار از خود نشان می‌دهند.

تعاریف زیر، نظر کارشناسی افرادی است که سال‌ها روی این مفهوم کار کرده‌اند:

  • «توانایی تجدید قوا در مواجهه با مصیبت‌ها، سرخوردگی‌ها و بدشانسی‌ها.» 

- دکتر جنت لدسما/Dr. Janet Ledesma

  • «ظرفیت جهشِ دوباره در مقابله با گرفتاری‌ها، تعارض‌ها و شکست‌ها و ادامه دادن به مسیر با مسئولیت‌پذیری هرچه بیشتر.» 

- پروفسور فرد لوتانز، نویسنده کتاب «رفتار سازمانی»

  • «داشتن عملکردی سالم پس از رویارویی با مصیبتی بزرگ.» 

- دکتر جورج بونانو، نویسنده کتاب «روی دیگر اندوه»

  • «ظرفیت یک سیستم پویا برای وفق‌پذیری» 

- دکتر اَن ماتسن

انسان‌های تاب آور می‌توانند در برابر شوک‌ها و آسیب‌ها دوام بیاورند و خودشان را از نو بسازند. خبر خوب برای همه ما این است که تاب آوری یک پدیده ذاتی نیست، بلکه یک مهارت است که می‌توان آن را یاد گرفت و در آن به تسلط رسید.

البته همین ابتدای کار لازم است یادآور شویم که: «تاب آوری» مشکلات شما را از سر راه برنمی‌دارد و قرار نیست مثل یک چوب جادویی همه چیز را رویایی و دلپذیر کند؛ تاب آوری یک ابزار و یک ذهنیت است که به شما کمک می‌کند نگاهی عمیق‌تر و گسترده‌تر به مسائل داشته باشید تا بتوانید از پس آنها بر بیایید. در بخش‌های بعدی، درباره انواع تاب آوری صحبت می‌کنیم و برای تاب آور شدن در هر کدام از انواع آن، راهکاری عملی با مثال‌هایی ملموس ارائه می‌کنیم.

Resilience

انواع تاب آوری 

کلمه «تاب آوری» معمولاً به‌تنهایی به کار برده می‌شود و اشاره به تا‌ب‌آوری فردی دارد؛ اما برای ساده‌تر کردن این مفهوم و درک بهتر جوانب آن می‌توان به انواع مختلفی مثل «تاب آوری روانی»، «تا‌ب‌آوری عاطفی یا هیجانی» و «تاب آوری جسمی» اشاره کرد؛ ببینیم هر کدوم از این موارد به چه چیز اشاره دارند:

تاب آوری در سطح فردی دارای سه بعد اساسی است:

  1. تاب آوری روانی /Psychological Resilience

تاب آوری روانی یعنی بتوانیم مسائل و مشکلات‌مان را با مهارت حل مسئله مدیریت کنیم و به شکست‌ها با دید مثبت نگاه کنیم؛ تقویت این نوع از تاب آوری یعنی پذیرفتن تغییرات، هدف‌گذاری واقع‌بینانه و دیدن چالش به چشم فرصتی برای رشد.

  1. تاب آوری عاطفی یا هیجانی /Emotional Resilience

تاب آوری هیجانی یعنی ظرفیت هر کدام از ما به داشتن واکنشی سالم به موقعیت‌ها و تجربه‌های احساسی. توانایی ما در درک و کنترل احساسات و هیجانات در موقعیت‌های استرس‌زا شامل تاب آوری عاطفی یا هیجانی می‌شود.

  1. تاب آوری جسمانی /Physical Resilience

تاب آوری جسمانی یعنی توانایی بدن ما در تحمل فشار و بازیابی قوای خود پس از آسیب‌هایی مثل بیماری، مصدومیت یا فعالیت‌های بسیار سخت. تقویت تاب آوری فیزیکی یعنی حفظ سلامت بدن و این مهم از طریق داشتن خواب کافی، تغذیه مناسب و در برخی مواقع انجام تمرین‌های ورزشی ممکن می‌شود.

تاب آوری فردی به جز سه جنبه اصیل خود، ابعاد دیگری هم دارد که به حضور فرد در اجتماع وابسته‌ است:

  1. تاب آوری کاری /Career Resilience

تاب آوری حرفه‌ای یعنی توانایی همگام پیش رفتن با تغییراتی که در محیط کار یا صنعتی که در آن مشغول به کار هستیم. گسترش دائمی مهارت‌ها و داشتن رویکردی فعالانه یا ProActive مثل شکل دادن و حفظ شبکه‌ای از ارتباطات حرفه‌ای و تعیین اهداف واقع‌بینانه خیلی می‌توانند به افزایش تاب آوری حرفه‌ای ما کمک کنند.

  1. تاب آوری مالی /Financial Resilience

تاب آوری مالی یا اقتصادی به ظرفیت افراد در تحمیل شکست‌های مالی مثل مواجهه با مخارج سنگین و غیرمنتظره (مثلاً  ناشی از بیماری یا سانحه)، از دست دادن منبع  درآمد، جهش‌ یا سقوط ناگهانی در تورم یا ارزش پول، بحران‌های مالی بزرگ در سطح کشور یا دنیا یا شکست‌های بزرگ در سرمایه‌گذاری‌های پرخطر اشاره دارد.

داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق مثل ایجاد حساب مخارج اورژانسی، مدیریت بدهی‌ها و تصمیم‌گیری مسئولانه در مسائل مالی از مواردی‌اند که می‌توانند تاب آوری مالی شما را افزایش دهند. افزایش دانش و اطلاعات در زمینه پول و سرمایه و کمک گرفتن از افراد متخصص در این زمینه تأثیر زیادی در بالا بردن میزان تاب آوری شما دارد.

  1. تاب آوری دیجیتال /Digital Resilience 

فضای آنلاین با وجود همه مزایایی که دارد، گاهی می‌تواند محلی همراه با ریسک و فشارهای روانی باشد؛ تهدیدات سایبری، کلاهبرداری‌های آنلاین، خطر لو رفتن اطلاعات خصوصی و البته تغییرات پرسرعت و دائمی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در حوزه تک، همگی در تاب آوری دیجیتال افراد اثر می‌گذارند.

به‌روز بودن در فضای آنلاین، مراقبت از اطلاعات خصوصی و پرورش مهارت تفکر انتقادی برای صحت‌سنجی اطلاعات و اخبار آنلاین همگی نقش پررنگی در تاب آوری دیجیتال دارند.

  1. تاب آوری تحصیلی /Educational Resilience

تاب آوری تحصیلی به توانایی یک دانش‌آموز/دانشجو در کنار آمدن با فشارها و استرس‌های یک محیط آکادمیک اشاره دارد. در اختیار داشتن محیطی همدلانه، رابطه‌ای مثبت با آموزگاران و اساتید و البته ایجاد عادات اثرگذار در مطالعه و یادگیری می‌توانند در بالا بردن تاب آوری تحصیلی تأثیر بگذارند. 

تاب آوری فقط در سطح فردی نیست و در مقیاس جمعی نیز می‌شود آن را به دسته‌های زیر طبقه‌بندی کرد:

  1. تاب آوری خانوادگی /Family Resilience

توانایی خانواده شما در مقابله با بحران‌ها و چالش‌ها، میزان تاب آوری خانوادگی را  نشان می‌دهد؛ داشتن ارتباطی رک و صادقانه، برخوردار بودن از حمایت عاطفی در شرایط سخت و همکاری در حل مسائل، فاکتورهای تعیین‌کننده‌ای در بالا بردن تاب آوری یک خانواده هستند. 

  1. تاب آوری گروهی /Group Resilience 

ظرفیت گروه‌های مختلف در وفق‌پذیری با چالش‌ها، تحمل فشارها و سختی‌ها در کنار یکدیگر هنگام دنبال کردن یک هدف مشترک، دوباره هماهنگ شدن بعد از به‌هم‌ریختن اوضاع، نشان‌دهنده تاب آوری گروهی است. اعتماد دو جانبه، داشتن هدف‌های مشترک و حل مسئله به همراه هم نکاتی‌اند که تاب آوری گروه‌ها و تیم‌ها را بالا می‌برند.

  1. تاب آوری سازمانی /Organizational Resilience

قدرت سازمان‌ها و کسب‌وکارها در شناسایی روندها، پیش‌بینی تغییرات، آماده‌سازی برای بحران‌ها، توانایی ایجاد تغییرات اندک اما مستمر و اجتناب از اخلال و تغییرات بزرگ و ناگهانی و سرپا نگه داشتن سازمان در دل بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی میزان تاب آوری سازمانی را نشون می‌دهد.

تاب آوری سازمانی یکی از انواع تاب آوری است که در فضای امروز کسب‌وکار ایران مسئله‌ پررنگی است. رهبری قدرتمند، پرورش فرهنگ یادگیری مستمر در سازمان، مدیریت پیش‌فعالانه ریسک و ایجاد ساختاری منعطف مواردی‌اند که تاب آوری سازمانی را افزایش می‌دهند.

  1. تاب آوری اجتماعی /Community Resilience 

تاب آوری اجتماعی به توانایی یک جامعه در مواجهه با بحران‌های جمعی و نشان دادن واکنش درست با توجه به منابع در دسترس خود اشاره دارد؛ منابع اقتصادی و شبکه روابط اجتماعی، ارزش‌های مشترک، ذهنیت مشابه، باورهای جمعی و فعالیت پررنگ در جامعه در سطح تاب آوری آن جامعه بسیار تعیین‌کننده‌ند.

حالا به چه کسی می‌گوییم «تاب آور»؟

در این بخش می‌خواهیم کمی روی این موضوع دقیق شویم که اصلاً به چه آدم‌هایی می‌شود گفت تاب آور؟ این کمک می‌کند این افراد را بیشتر بشناسیم و مهم‌تر از آن ببینیم چقدر از این ویژگی‌ها در خود ما وجود دارد؛ خودشناسی، اولین گام برای بهتر شدن در این مهارت نجات‌بخش است.

برگردیم سر اصل مطلب: آدم‌های تاب آور - چه خودشان بدانند و چه نه - ویژگی‌هایی دارند که به آنها کمک می‌کند بهتر با سختی‌های زندگی کنار بیایند و با بی‌ثباتی‌های روزگار هماهنگ شوند؛ اینجا به پنج مورد از آنها اشاره می‌کنیم:

  1. خوش‌بینی

آنها می‌توانند در تاریک‌ترین روزها هم دید مثبتی به زندگی داشته باشند. حواسمان باشد منظور ما افرادی که واقعیت را نادیده می‌گیرند یا آن را جور دیگری نشان می‌دهند، نیست؛ بلکه در مورد افرادی حرف می‌زنیم که می‌پذیرند اوضاعِ دشوار فقط با امیدوار بودن و ادامه دادن می‌تواند تغییر کند.

  1. مهارت حل مسئله

در مواجهه با مسائل به جای تمرکز بر بدشانسی یا دشواری مسئله، ذهن آنها سریعاً می‌رود سراغ اینکه ببیند چرا آن مسئله برای آنها پیش آمده و برای برطرف کردن آن چه کارهایی می‌شود کرد.

  1. هدف‌مندی

این افراد معمولاً در زندگی شخصی و حرفه‌ای‌ خود هدفی دارند که برای آن تلاش می‌کنند و این باعث می‌شود بتوانند راحت‌تر سختی‌ها را بپذیرند.

  1. خودکفایی

داشتن عزت نفس بالا و اعتماد به نفس بالا یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که آدم‌ها را تاب آور می‌کند.

  1. پرسپکتیو

این آدم‌ها می‌توانند مسائل و موقعیت خودشان در زندگی را از زوایای مختلف بررسی کنند و مهم‌تر از آن می‌دانند که زندگی فقط دو روز قبل و دو روز بعد آنها نیست و یک نگاه بلندمدت به پشت سر و به پیش رو دارند.

  1. روابط اجتماعی

این افراد شبکه‌ای از دوستان، خانواده و همکارانی دارند که می‌توانند برای دریافت حمایت عاطفی و مشورت گرفتن در امور زندگی شخصی و حرفه‌ای روی آنها حساب کنند.

Resilient Person Characteristics

10 فرمان: چطور تاب آور شویم؟

حالا که با بعضی از ویژگی‌های کلیدی آدم‌های تاب آور آشنا شدیم، ببینیم چطور می‌توان این ویژگی‌ها و قابلیت‌های افراد تاب آور را یاد بگیریم و با چه تکنیک‌هایی آنها را در خودمان تقویت کنیم.

  1. برای خودتان «معنا» و «هدف» تعیین کنید. 

وقتی آدم هدفی داشته باشد، تاب آوری به اوج خودش می‌رسد. اهداف به ما جهت، انگیزه و حسی از موفقیت می‌دهند. «معنا»دار بودن زندگی هم سوختی است که ما را به جلو پیش می‌برد. وقتی «چرایی» خودتان را بشناسید، تعهد بیشتری به هدف دارید.

چطور این کار را بکنیم؟

  • چیزهایی که در زندگی واقعاً برایتان با ارزش است را شناسایی کنید.

  • هماهنگ با ارزش‌های خود هدف‌گذاری کنید. 

  • چرایی خود را فراموش نکنید. 

  1. «عزت نفس» خودتان را تقویت کنید. 

باور داشتن به اینکه «ارزش» شما به دستاوردهای بیرونی یا دارایی‌های شما وابسته نیست، فاکتور بسیار مهمی در تاب آوری است.

چطور این کار را بکنیم؟

  • نقاط قوت خودتان را شناسایی کنید. 

  • پیروزی‌های کوچک خودتان را هم جشن بگیرید. 

  • خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. 

  1. «شبکه روابط اجتماعی» خودتان را گسترش دهید. 

همه ما هرچقدر هم که قوی و باهوش باشیم، به هر حال زمان‌هایی هست که نیاز به مشورت یا حمایت عاطفی و روانی داریم و چنین چیزی فقط با توسعه شبکه‌ای سالم از افراد همسو با ارزش‌های ما ممکن است.

چطور این کار را بکنیم؟

  • از روابط خود با دوستان و خانواده مراقبت کنید. 

  • به گروه‌ها و افرادی بپیوندید که ارزش‌ها و اهداف مشابهی با شما دارند.

  • با صراحت از چالش‌ها و سختی‌هایی که با آن‌ها روبرو هستید، حرف بزنید.

  • پشتیبان دیگران باشید، همانطور که می‌خواهید آنها پشتیبان شما باشند. 

  1. قابلیت «پذیرش» را در خودتان ایجاد کنید.

افراد تاب آور واقعیت‌ها را همان‌طور که هست قبول می‌کنند؛ انکار نکردن و مقاومت نکردن در برابر واقعیت - با فکر اینکه اوضاع باید جور دیگری می‌بود یا این وضعیت منصفانه نیست - به آنها کمک می‌کند تا به جای گیر کردن در ناامیدی یا پشیمانی، روی پیدا کردن راه‌حل تمرکز کنند.

چطور این کار را بکنیم؟

  • قبول کنید که بیشتر چیزها در زندگی در کنترل شما نیست. 

  • به خودتان یادآوری کنید که مقاومت در برابر پذیرش واقعیت، فقط فشار روانی را افزایش می‌دهد و گره از کاری باز نمی‌کند. 

  • موقعیت‌ها را بازتعریف کنید و به‌جای غرق شدن در افکار منفی، به دنبال راه‌حل باشید.

  1. «شفقت به خود» را تمرین کنید. 

با خودتان مهربان باشید. شکست‌ها، از دست دادن‌ها و نرسیدن‌ها همه بخشی از تجربه انسانی‌اند و منحصر به هر فرد نیستند؛ اما اکثر ما عادت داریم خودمان را به خاطر این مسائل سرزنش کنیم. شفقت با خود موجب افزایش تاب آوری هیجانی می‌شود.

چطور این کار را بکنیم؟

  • در قضاوت خودتان همانقدر گذشت داشته باشید که در قضاوت دیگران

  • به خودتان برسید و به اندازه کافی استراحت، تفریح و تغذیه سالم را در برنامه‌های خود بگنجانید. 

  • قبول کنید که نقص داشتن بخشی از انسان بودن است و هیچ‌کس بی‌نقص نیست.

  1. مهارت‌های «حل مسئله» را یاد بگیرید. 

افراد تاب آور ذهنیتی راه‌حل‌گرا دارند؛ مهارت‌های مؤثر حل مسئله به شما کمک می‌کنند تا چالش‌ها رد به‌صورت فعال مدیریت کنید.

چطور این کار را بکنیم؟

  • مشکلات بزرگ را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید.

  • از دیگران مشورت بگیرید و دیدگاه‌های جدید کسب کنید.

  1. انفعال را کنار بذارید و «اقدام» کنید.

افراد تاب آور منتظر نمی‌مانند تا مشکلات خودبه‌خود حل شوند، بلکه به‌طور فعالانه برای بهبود شرایط خود قدم برمی‌دارند؛ فراموش نکنید: عمل کردن، نوش‌داروی اضطراب است. 

چطور این کار را بکنیم؟

  • بیش از حد فکر نکنید؛ روی کارهایی که می‌توانید انجام دهید تمرکز کنید، نه بر روی چیزهایی که ممکن است اشتباه پیش بروند.

  • قدم‌های کوچک اما پیوسته بردارید؛ پیشرفت به مرور زمان به حرکت شما شتاب می‌دهد.

  • از اجتناب کردن، اجتناب کنید! روبرو شدن با مشکلات به کاهش استرس در بلندمدت کمک می‌کند.

  • ذهنیت اقدام‌محور داشته باشید—به‌جای گیر کردن در سردرگمی، راه‌حل‌های مختلف را امتحان کنید.

  1. «خودآگاهی»‌تان را افزایش بدید. 

خودشناسی کمک می‌کند احساساتتان را مدیریت کنید و نقاط قوت خودتان را بشناسید و روی زمینه‌های قابل بهبود کار کنید.

چطور این کار را بکنیم؟

  • درباره افکار و رفتارهای خود تأمل کنید  و یادداشت بردارید. 

  • محرک‌های احساسی‌تان را شناسایی کنید.

  • از دیگران بازخورد بگیرید؛ دیدگاه‌های دیگران می‌توانند نقاط کور شما را آشکار کنند.

  1. «ذهن‌آگاهی» رو تمرین کنید. 

ذهن‌آگاهی با تنظیم احساسات و افزایش تمرکز، تاب آوری را تقویت می‌کند. حضور در لحظه - که کار سختی است و نیاز به تمرین زیاد دارد - سطح تنش را در آدم پایین می‌آورد و کمک می‌کند با ذهنی شفاف‌تر اوضاع‌ خود را بررسی کنید. 

چطور این کار را بکنیم؟

  • مراقبه، یوگا و پیاده‌روی در طبیعت می‌توانند به افزایش آگاهی کمک کنند. 

  1. از متخصص کمک بگیرید.

دریافت راهنمایی از متخصصان می‌تواند مهارت تاب آوری را تقویت کند؛ یک روانشناس یا روان‌کاو می‌تواند در خودشناسی به ما کمک کند. 

چطور این کار را بکنیم؟

  • به یک درمانگر یا مشاور مراجعه کنید.

  • از مشاوران شغلی یا مربیان زندگی مثل منتورها کمک بگیرید. 

  • برای کمک گرفتن هرگز تردید نکنید؛ تاب آوری به معنی تنهایی انجام دادن همه چیز نیست.

How To Be Resilient

تکنیک 3P برای افزایش تاب آوری

مارتین سلیگمان که به عنوان روان‌شناس کار زیادی روی بحث تاب آوری انجام داده، سه الگوی شناختی رو شناسایی کرده که به اعتقاد او بر روی نوع واکنش افراد به سختی‌ها خیلی اثرگذاره. آشنایی با این سه الگو و اصلاح می‌تونه نقش خیلی پررنگی تو افزایش مهارت تاب آوری داشته باشه.

  1. شخصی‌سازی/Personalization

فردی که دچار این طرز فکر باشه، مشکلات و شکست‌ها رو سریعاً به ناتوانی‌ها یا اشتباهات شخصی خودش نسبت می‌ده؛ درحالی‌که هر شکستی دارای مجموعه‌ای از عوامله که فقط بخشی از اونها ممکنه مربوط به شخص ما باشن.

مثال: علی بعد از رد شدن در مصاحبه کاری، فکر می‌کنه که «من به اندازه کافی خوب نیستم»، درحالی‌که سازمان‌ها به دلایل بسیار متنوع و متعددی متقاضیان کار رو رد می‌کنند.

  1. فراگیری/Pervasiveness

افراد غیر تاب آور نمی‌تونن اتفاقات ناگوار یا شکست‌هاشون رو واقع‌بینانه در نظر بیارن و فکر می‌کنن همه زندگیشون تحت تأثیر قرار گرفته.

مثال: نسترن پس از یه اختلاف کوچک با همکارش احساس می‌کنه که کل محیط کارش مسموم و غیرقابل‌تحمله، درحالی‌که مشکل فقط محدود به یه بخش از کارش میشه.

  1. تداوم/Permanence

افراد غیر تاب آور فکر می‌کنن مشکلات و سختی‌ها همیشگی‌ان و هیچوقت قرار نیست روی خوشی رو ببینن. 

مثال: رضا بعد از شکست در یه پروژه، به جای اینکه اون رو به‌عنوان یه تجربه موقت ببینه، فکر می‌کنه که «همیشه در کارها شکست می‌خورم» و دست از تلاش دوباره برمی‌داره.

3 Ps of Resilience

تکنیک 7C برای تاب آوری در محیط کار

در محیط کار، تاب آوری به معنای توانایی انطباق با تغییرات و مقابله مؤثر با چالش‌ها است. مدل «7C» هفت عنصر کلیدی را برای تقویت تاب آوری در تیم‌ها معرفی می‌کند:

1. فرهنگ / Culture
ارزش‌ها، هویت، تاریخچه و هدف مشترکی که اعضای تیم و سازمان رو به همدیگه پیوند میده؛ این عناصر به تیم شما کمک می‌کنن تا درک مشترکی از «ما کی هستیم و قراره با هم به چی برسیم» داشته باشن.

2. شایستگی / Competence
توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای پاسخگویی به نیازها، به‌ویژه در زمان‌های بحران و استرس بالا تعیین‌کننده شایستگی اعضای تیمه؛ افراد حاضر در هر تیم باید حاضر باشن سواد و مهارت‌های خودشون رو با هم به اشتراک بذارن. 

3. روابط / Connections
شناخت و ایجاد روابط قوی بین اعضای تیم تاب آوری  گروه‌تون رو قطعاً بالا می‌بره؛ هر عضو تیم شما باید به‌عنوان یه فرد مستقل مورد احترام جَمع باشه و اعضای تیم همدیگه رو فقط به عنوان یه موقعیت یا عنوان شغلی نبینن. 

4. تعهد / Commitment
تعهد اعضای تیم به همدیگه و به مأموریت مشترکی که دارن یکی از پایه‌های تاب آوری سازمانیه؛ تعهد هر یه اعضای تیم شما به هم‌تیمی‌ها و همچنین به هدف سازمان باعث بالا رفتن تعهد دیگر افراد و در نتیجه بالا رفتن میزان تاب آوری تیمتون میشه. 

5. ارتباط / Communication
پنجمین ستون مهارت تاب آوری  تیمی، شفافیت و اطمینان از اینکه همه اعضای تیم در جریان امور قرار دارن؛ اعضای تیمتون رو به اشتراک‌گذاری اطلاعات، تفکر انتقادی و گفتگو با هم تشویق کنید.

6. هماهنگی / Coordination
افراد تیم شما باید با اهداف سازمانی و همچنین با همدیگه هماهنگ باشن تا در زمان بروز چالش بتونن به همدیگه کمک کنن و کنترل اوضاع از دستتون خارج نشه. 

7. ملاحظه / Consideration
حمایت از نیازهای شخصی و حرفه‌ای اعضای تیم‌تون رو فراموش نکنید؛ افراد فراتر از تیم و سازمانی که توی اون مشغول کار هستن  دغدغه‌های خودشون رو دارن که باید همیشه در ارزیابی ما از اونها لحاظ بشه. 

با معرفی، پیاده‌سازی و تقویت این هفت عنصر در تیم و سازمان خود می‌تونید تاب آوری ‌تون رو افزایش داده و در مواجهه با چالش‌ها عملکرد خیلی بهتری از رقبای خودتون داشته باشید.

Resilience at Work

توشه راهتون

تاب آوری به معنای صرفاً مقاومت در برابر سختی‌ها نیست؛ تاب آوری یعنی پذیرش و سازگاری با  تجربیات دشوار و رشد پس از پشت سر گذاشتن این تجربیات.

تاب آوری یک مهارت اکتسابی است که می‌توانید با تمرین و تلاش در ابعاد مختلف فردی (روانی، عاطفی، جسمی، تحصیلی، کاری، مالی، دیجیتال) و جمعی (خانوادگی، گروهی، سازمانی، اجتماعی) آن را تقویت کنید. 

افراد تاب آور، با ویژگی‌هایی مثل خوش‌بینی، مهارت حل مسئله، هدفمندی و داشتن روابط اجتماعی قوی، ظرفیت خیلی بالایی برای مقابله با چالش‌ها و سختی‌های زندگی شخصی و محیط کار خود دارند. 

برای تقویت تاب آوری، اول باید نقاط قوت و ضعف خودتان را شناسایی کنید و بعد با استفاده از راهکارها و تکنیک‌های مختلف، به‌تدریج تاب آوری  را در ابعاد مختلف زندگی‌تان پرورش دهید. 

یادتان باشد که تاب آوری  یک سفر دائمی و نیازمند تمرین و تلاش مستمر است و نمی‌توانید انتظار داشته باشید یک روزه تاب آور شوید.

 

سوالات متداول

تاب‌آوری یعنی توانایی کنار آمدن با سختی‌ها و بازیابی خود بعد از شکست یا بحران. فرد تاب‌آور در برابر مشکلات دوام می‌آورد و مسیرش را پیدا می‌کند، حتی اگر دچار ناراحتی یا اضطراب شود.
تقویت تاب‌آوری با تمرین عملی و ذهنی ممکن است؛ از جمله با هدف‌گذاری روشن، پذیرش واقعیت، افزایش خودآگاهی، شبکه روابط سالم، و یادگیری مهارت حل مسئله. تکنیک‌هایی مثل مدل 3P یا 10 فرمان تاب‌آوری هم بسیار مؤثرند.
مقاومت یعنی ایستادگی در برابر فشارها، اما تاب‌آوری فراتر از آن است؛ یعنی توانایی پذیرش، سازگاری و رشد پس از بحران. تاب‌آوری فقط ایستادگی نیست، بلکه بازسازی و بازیابی آگاهانه در مسیر رشد فردی و جمعی است.
مولفه‌های اصلی تاب‌آوری شامل خودآگاهی (شناخت احساسات و واکنش‌ها)، پذیرش واقعیت (رو‌به‌رو شدن با شرایط همان‌طور که هست)، خوش‌بینی واقع‌گرایانه (دید مثبت بدون انکار مشکل)، مهارت حل مسئله، داشتن هدف و معنا در زندگی، حمایت اجتماعی (روابط سالم و همدلانه)، خودکارآمدی (اعتماد به توانایی خود)، انعطاف‌پذیری (ذهن باز و سازگاری با تغییرات)، و شفقت به خود (مهربانی با خود در زمان سختی) هستند.
تاب‌آوری اجتماعی یعنی توانایی یک جامعه برای مقابله، سازگاری و بازسازی پس از بحران‌های جمعی مثل بلایای طبیعی، بحران‌های اقتصادی، اپیدمی‌ها یا تنش‌های سیاسی. جامعه‌ای تاب‌آور می‌تواند در برابر فشارها مقاومت کند، به‌سرعت واکنش نشان دهد و پس از بحران به شرایط پایدار و حتی بهتر بازگردد.

مقاله‌های مرتبط

قانون 80 20

قانون 80/20 (اصل پارتو) | چگونه با کمترین تلاش بیشترین نتیجه را بگیریم؟

5 ساعت پیش
زمان مطالعه:
10 دقیقه
Deep Work Cover

کار عمیق چیست | تعریف Deep Work

6 روز پیش
زمان مطالعه:
15 دقیقه
عضو خبرنامه اجیلیتی شوید تا مقالات تخصصی، راهکارهای به‌روز و ابزارهای کاربردی را در باکس خود دریافت کنید.